این پرسش که نور چیست همواره از دوران کودکی تا به امروز ذهن همه ما را به خود مشغول کرده است. نور و آن چیزی که ما به نام تعریف علمی نور میشناسیم، در واقع انرژی زیاد و تشعشع از منبع اصلی نور جهان و چشمه نور یعنی خورشید به زمین است که بعد به چشم ما میرسد. در واقع نور سفیدی که اطراف ما وجود دارد، در حقیقت مجموعهای از اشعه تک رنگ است که دارای سرعت و جهت یکسان هستند.
در واقع نور، نوعی موج است که تا حدودی شبیه امواج اقیانوس یا امواج صوتی است. امواج انرژی را از مکانی به مکان دیگر منتقل میکنند. اما امواج نور برای سفر به آب یا هوا یا چیز دیگری نیاز ندارند. آنها میتوانند حتی در خلأ حرکت کنند (بر خلاف امواج صوتی). امواج نور متشکل از امواج الکتریسیته و مغناطیس هستند، بنابراین به آنها امواج الکترومغناطیسی میگویند.
نور یا نور مرئی، معمولاً به تشعشعات الکترومغناطیسی اطلاق میشود که کل طیف الکترومغناطیسی بسیار گستردهای دارد. از امواج رادیویی کمانرژی با طول موجهایی که بر حسب متر اندازهگیری میشوند تا پرتوهای گامای پرانرژی با طول موجهای کمتر از 1×10به توان 11 متر را شامل میشود.
وقتی از یک طول موج مشخص در این مورد صحبت میکنیم، منظور همان نور تک رنگ است. طیف کامل امواج الکترو مغناطیسی در شکل زیر نشان داده شده است:
طیف نور لامپها باهم متفاوت هستند و دو ویژگی مهم آن یعنی دمای رنگ نور و شاخص نمود رنگ به طیف نور بستگی دارد.
دانستن این نکات به ما در طراحی روشنایی و استفاده درست از رنگ و طیف لامپها در فضاهای مختلف کمک بسزایی میکند.
ماهیت نور
این از ابتدا برای انسانها یک سال بوده است، نور چیست؟ از چه چیزی تشکیل شده است؟ علم فیزیک پاسخهای متفاوتی به این سال داده است که هرکدام در طول سالها نقض شده یا تکمیل شدهاند. رایجترین نظریهها در حال حاضر تئوری امواج الکترومغناطیسی و نظریه کوانتومی یا فوتونی هستند.
در سادهترین شکل، نظریه کوانتومی، نور را متشکل از بستههای مجزای انرژی به نام فوتون توصیف میکند. نور ماهیت دوگانهای دارد که فقط در فیزیک کوانتومی بهدرستی تعریف میشود. دامنه یک مشخصه کمی نور است، درحالیکه طول موج (به طور ذاتی باانرژی و فرکانس فوتونها مرتبط است) ماهیت نور را بهصورت کیفی مشخص میکند.
تشعشعات نور خورشید بهعنوان چشمه نور اصلی؛ با عبور از جو زمین کاهش مییابد. این بدان معناست که تمام تشعشعات با طول موج کمتر از 290 نانومتر قبل از رسیدن به سطح زمین فیلتر میشوند.
مشخصه هر منبع نوری طیف آن است، یعنی نموداری از انرژی تابشی ساطع شده در هر طول موج. بسته به ویژگیهای چشمه نور، طیف ساطع شده میتواند گسترده باشد یا میتواند دارای خطوط تیز در طول موجهای خاص باشد.
استفاده از نور در جوامع و زمانهای مختلف
مهمترین ویژگی نور این است که امکان دیدن را برای ما فراهم میکند. اجداد ما نور مصنوعی نداشتند اما این حقیقت و ویژگی نور را به خوبی درک کرده بودند. هزاران سال قبل، تمدن و زندگی بشر حول نور در طول روز میچرخید و بسیاری از ادیان خورشید را بهعنوان چشمه نور همه در همه دوران زندگی میپرستیدند.
نور چیست؟ سؤالی که تا قرن نوزدهم تقریباً یک تعریف و شکل تکراری داشت. تا قرن نوزدهم، در آستانه اختراع لامپ، روشهای روشنایی کموبیش از دوران باستان اولیه بدون تغییر باقیمانده بود. سه نوع وسیله روشنایی برای زندگی آنها وجود داشت: مشعل، لامپ و شمع که برای ساختهشدن همگی از چربی حیوانی استفاده میکردند.
در محل زندگی انسان ماقبل تاریخ، یعنی غار، چشمه نور فقط خورشید بوده و در تمام ساعات روز یک عنصر حیاتی بود. با طلوع خورشید از آتش بهعنوان منبع نور استفاده میکردند که علاوه بر نور، منبع انرژِی برای پختن و گرمشدن نیز بود.
یکی از اتفاقات مهم در توسعه ماقبل تاریخ، شکلگیری فناوری روشنایی قابل حمل به شکل مشعل یا لامپهای ابتدایی بود.
تا اینکه سالها بعد ادیسون شکل اولیه از لامپ را اختراع کرده و زندگی بشر وارد مرحله جدیدی از تکنولوژی و شاخت نور مصنوعی شد.
اهمیت و تأثیر نور بر سلامت و زندگی بشر
صرفنظر از نوآوریهای مدرن، انسانها هنوز از نظر بیولوژیکی برای عملکرد بهتر به چشمه نور طبیعی نیاز دارند. سرعت سریع پیشرفت تکنولوژی بهشدت از سرعت تکامل طبیعی ما سبقت گرفته است و در نتیجه با تولید نور مصنوعی، ما دیگر چرخههای روز و شب را که بدنمان به طور بیولوژیکی با آن آشناست، تجربه نمیکنیم.
ریتمهای شبانهروزی ما (که بر کیفیت خواب ما حاکم است) طوری برنامهریزیشده است که به نور خورشید پاسخ دهد و سازگار شود.
نور طبیعی بهرهوری و تمرکز ما را بهبود میبخشد
از لحظهای که شروع به آمادهشدن برای کار و فعالیت میکنیم، باید تمرکز کافی داشته باشیم. موفقیت ما در زمینههای مختلف شغلی و اجتماعی در گرو عملکرد صحیح ذهنی و فیزیکی است. یکی از مزایای بزرگ نور طبیعی این است که در واقع به ذهن ما برای ایجاد و افزایش تمرکز کمک میکند. علاوه بر نور طبیعی با استفاده از ترکیب نور طبیعی و مصنوعی میتوان یک محیط بسیار عالی برای فعالیتهای روزانه ایجاد کرد.
در ادامه پاسخ به نور چیست خوب است با سایر مزایای طراحی نور هم آشنا شویم. درحالیکه بهسادگی هم نیست که «هر روز نیم ساعت بیرون بروید تا 30 درصد بیشتر کار کنید»، اما بین مزایای قرارگرفتن در معرض نور طبیعی و عملکرد بهتر ما پیوندهای قوی وجود دارد. بهخصوص در محل کار، نور طبیعی با بهبود تمرکز، کارایی ما را دو چندان میکند.
نور طبیعی سلامت روانی را بهبود میبخشد
مزایای نور طبیعی و طراحی روشنایی درست در فضاهای گوناگون فقط بهسلامت جسمانی ما مربوط نمیشود، بلکه بهسلامت روانی و خلقوخوی ما نیز مربوط میشود. کمبود نور طبیعی میتواند باعث شود ما احساس ناراحتی، افسردگی و اضطراب کنیم. اهمیت اختلال عاطفی فصلی (SAD) گویای اهمیت نور روز برای سلامت روان ما است. مطالعات نشان دادهاند که دسترسی بهتر به نور طبیعی میتواند سطح بیقراری و استرس را کاهش دهد.
نور به هر فضایی روح و حس تازه میدهد
همانطور که در پاسخ به سؤال نور چیست گفتیم، نور در یک فضا نشان میدهد که آن فضا چه حسی دارد. نورهای سفید روشن، فضای بالینی ایجاد میکنند. نورهای سفید گرم هر فضایی را کمی دلپذیرتر میکند. با کمک طراحی روشنایی و استفاده مناسب از هر نور و لامپی میتوانیم هر فضایی را متحول کنیم و با استفاده از نور احساس بسیار خاصی را منتقل کنیم. ما هر روز از این ویژگی نور در دفاتر و منازل و فضاهای مختلف استفاده میکنیم.
نور زندگی مدرن ما را برای ما آسان میکند
قبل از اختراع انواع لامپها و به طور کلی نور مصنوعی، بهره وری ما با تعداد ساعات نور در طول روز محدود میشد. اکنون روشنایی که با برق کار میکند این توانایی را به ما میدهد که بتوانیم ساعات بیشتری فعالیت کنیم. به معنای واقعی کلمه، با پیشرفت تکنولوژی دنیا را با سرعت بیسابقه تغییر میدهیم.
فقط کافیست اصول و نحوه استفاده درست از این منابع را بدانیم و برای اجرای آن از کارشناسان کمک بگیریم.
اهمیت نور مصنوعی
نور مصنوعی میتواند به شما کمک کند انرژی را به فضاهای خود اعم از خانه، محل کار، فضای باز بیاورید، چه در روزهای ابری و بارانی، چه در شب، با یک طراحی روشنایی خوب میتوانید در ساعت مختلف از مزایایی نور برخوردار شوید. داشتن نور داخلی خوب برای ایجاد فضایی دلپذیر ضروری است و به لذت بردن از یک زندگی خوب کمک میکند. هر فضای تاریکی را میتوان با نور و لامپهای مناسب روشن کرد تا بیشترین بهره را از فضا و زمان برد.
در همین راستا سعی کنید لامپهایی را انتخاب کنید که طیف نور آنها نزدیک به نور خورشید باشد. به دنبال لامپهایی باشید که دارای شاخص رندر رنگی بیشتر از 80 (IRC> 80) هستند.
فضاهای بیرونی خانه، مانند باغ، حیاط خلوت، بالکن و تمام فضاهای تاریک، زمانی که نور مناسبی داشته باشند، میتوانند حس و فضایی تازه به محیط دهند و آن را به فضایی کاملاً جدید و پر جنب و جوش تبدیل کنند.
کلام آخر
اهمیت نور را در جنبههای مختلف دستکم نگیرید. حالا که متوجه شدید نور چیست و اهمیت آن در محل زندگی و محیط کار درک کردهاید. لازم است بهعنوان نکته آخر این موضع را هم یادآوری کنیم. اگر اطلاعات بیشتری در رابطه با نور چیست و بهطورکلی نورپردازی برایتان پیش آمد، کارشناسان ما در مجموعه نوران آماده پاسخگویی به تمامی سؤالات شما هستند.
سؤالات متداول
قبل اختراع برق از چه چیزی برای روشنایی استفاده میشد؟
قبل از اینکه روشنایی الکتریکی در اوایل قرن بیستم رایج شود، مردم از شمع، چراغ گاز، لامپ نفتی و آتش استفاده میکردند. همافری دیوی شیمیدان انگلیسی اولین نور رشتهای را در سال 1802 و همچنین ادیسون اولین لامپ الکتریکی را اختراع کرد.
نور از چه چیزی ساخته شده است؟
نور از ذراتی به نام فوتون ساخته شده است، دستههایی از میدان الکترومغناطیسی که مقدار خاصی از انرژی را حمل میکنند. با آزمایشهای بهاندازه کافی حساس، میتوانید فوتونها را بشمارید یا حتی یک فوتون را اندازهگیری کنید
نور ماده است یا انرژی؟
نور نوعی انرژی است نه ماده. ماده از اتم تشکیل شده است. نور در واقع تابش الکترومغناطیسی است. بار الکتریکی متحرک یا الکترونهای متحرک (جریان الکتریکی) باعث ایجاد میدان مغناطیسی میشود و تغییر میدان مغناطیسی جریان الکتریکی یا میدان الکتریکی ایجاد میکند.
چرا نور برای زندگی ما مهم است؟
نور برای سلامتی و تندرستی ما ضروری است. چرخه خواب و بیداری ما را تنظیم میکند. همچنین میتواند به کارهای روزمره ما کمک کند: روشنی نور برای حفظ انرژی و افزایش سطح تمرکز به ما کمک میکند. همچنین نور تأثیر زیادی بر زیباتر شدن یک فضا دارد که در طراحی روشنایی یکی از اصلیترین فاکتورهاست.