دمای رنگ نور چیست؟
یکی از مهم‌ترین سؤالات در زمینه نورپردازی این است که دمای رنگ نور چقدر است. دمای رنگ نور که به اختصار CT نیز شناخته می‌شود، در واقع رنگ نوری است که از منبع نور یا لامپ می‌آید.
دمای نور مشخصه نور مرئی است که نقش مهمی در نورپردازی، عکاسی و فیلم‌برداری، چاپ و نشر، صنعت، فیلمسازی و انیمیشن، نجوم، باغبانی و سایر زمینه‌ها دارد. در واقع اصطلاح دمای رنگ نور به منابع نور اشاره دارد. در این مقاله سعی شده است تعریف علمی دمای رنگ و تفاوت‌ها و کاربردهای آن توضیح داده شود.
برخلاف آنچه در ابتدا تصور می‌شد، دمای رنگ ربطی به دمای واقعی منبع نور ندارد، بلکه به رنگ نور ساطع شده از لامپ مربوط می‌شود. واحد اندازه گیری این پارامتر کلوین است. در واقع هر چه دمای کلوین بیشتر باشد، رنگ نور سردتر است و بالعکس هر چه دمای کلوین کمتر باشد، رنگ نور گرم‌تر می‌شود.
تعریف علمی دمای رنگ
یک جسم سیاه مانند عنصری همچون پلاتین است که نور را منعکس نمی‌کند و تمام نوری را که بر روی آن می‌افتد جذب می‌کند. وقتی یک جسم سیاه گرم می‌شود، نور متفاوتی در دماهای مختلف از خود ساطع می‌کند و این نور تمام طیف مرئی را می‌پوشاند. برای توضیح این تعریف، رنگ یک فلز مایع را در نظر بگیرید. وقتی یک تکه فولاد ذوب می‌شود، ابتدا رنگ آن به قرمز تیره تغییر می‌کند، وقتی گرم‌تر می‌شود، رنگی بین آبی و سفید دارد. این پدیده رابطه بین دما و رنگ را نشان می‌دهد. با افزایش دما، رنگ فلز مذاب آبی مایل به بنفش می‌شود و در نهایت نور ماوراء بنفش ساطع می‌شود. هنگامی که یک تکه فلز از منبع گرما جدا می‌شود، رنگ آن به زرد، سپس نارنجی و قرمز تغییر می‌کند؛ بنابراین دمای رنگ بر اساس رنگی که جسم سیاه در دمای معینی ساطع می‌کند تعیین می‌شود و بر حسب درجه کلوین بیان می‌شود.
رنگ در اینجا به معنای رنگ‌های مطلق نیست، بلکه به معنای طیف دمای رنگ است. در عمل محدوده دمای رنگ بین 1000 تا 10000 کلوین است و در دماهای پایین‌تر از قرمز و زرد شروع می‌شود و در دماهای بالاتر به آبی می‌رسد.
نور گرم و نور سرد چیست؟
نور گرم در واقع نوری است که از شمع‌ها یا شعله‌های آتش می‌آید. درحالی‌که نور سرد نزدیک به آبی و سفید است. در بسیاری از موارد می‌توان از این رنگ‌ها با استفاده صحیح و هماهنگ با محل مورد نظر برای تغییر نور اتاق تا حد بیشتری استفاده کرد.
هر چه عدد رنگ نور بیشتر باشد، نور سردتر و برای عدد نور کمتر، نور گرم‌تر است.
انتخاب دمای مناسب نور برای هر محیط از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا انتخاب رنگ مناسب تأثیر زیادی بر روحیه افراد دارد و با توجه به روحیه‌ای که می‌خواهید ایجاد کنید، متفاوت است. در لامپ‌های قدیمی امکان انتخاب رنگ نور ساطع شده از لامپ وجود نداشت، اما اکنون با کمک فناوری LED می‌توانید رنگ نور لامپ را انتخاب کنید.
نور سفید سرد (5300 تا 6500 کلوین)
برای کارهای صنعتی، مواردی که عدم خواب آلودگی، دقت و ظرافت در آنها مهم است؛ مانند تراشکاری، پرس، برش، گل‌دوزی، طراحی و کارهای مشابه است.
نور طبیعی (3300 تا 5300 کلوین)
نور متوسط یا نور طبیعی و روشن برای محیط‌هایی مانند مدارس، ادارات، آشپزخانه‌ها، راهروها، اماکن عمومی، بیمارستان‌ها و خوابگاه‌ها و … مناسب است.
نور سفید گرم (کمتر از 3300 کلوین)
برای محیط‌های گرم و صمیمی که فضایی نرم و آرام ایجاد می‌کند، مانند محیط‌های نشیمن و آرامش بخش، اتاق خواب و اتاق پذیرایی، بخش‌های بیمارستان و اتاق‌های هتل مناسب است.
قاب هالوژن مربع برش 8 سانت کد A917/S/ANT
قاب هالوژن گرد برش 6 سانت کد AG47
چراغ سقفی توکار لیزر بلید 12 وات LED نور 3000K و 4000K کد N1016-BLK
چراغ سقفی LED,SMD داخلی کد E65
سقفی توکار متحرک 18 وات نور 3000K لنز °30 کد T362
قاب هالوژن مربع برش 8 سانت کد A917/WHT/S
سقفی توکار 35 وات نور 3000K کد X249
چراغ سقفی قاب هالوژن برش 8 سانت کد N1003/WHT
چراغ توکار گرد6 وات نور 3000K کد LC52
سقفی توکار متحرک 7 وات نور 3000K لنز °36 کد T361
به طور کلی رنگ‌های سرد در مکان‌هایی مانند بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، موزه‌ها، مطب‌ها و … بهتر است استفاده شود، زیرا این رنگ‌ها حس تمیزی بیشتری به این مکان‌ها می‌دهند. اگرچه رنگ‌های گرم بهتر است در مکان‌هایی مانند رستوران‌ها، کافه‌ها، هتل‌ها و … استفاده شود، زیرا می‌توانید با استفاده از این رنگ‌ها فضایی گرم و صمیمی برای مشتریان ایجاد کنید.
مهم‌ترین مشکل از نظر دمای رنگ نور، انتخاب مقدار مناسب این پارامتر در لامپ مناسب برای خانه است. انتخاب دمای مناسب رنگ نور و استفاده از رنگ‌های گرم یا سرد در کنار هم در خانه بسیار مهم است. استفاده از رنگ‌های گرم و سرد برای خانه خوب است. البته انتخاب رنگ چراغ به دکوراسیون خانه نیز بستگی دارد.
مثلاً در خانه‌ای که از رنگ‌های گرم در دکوراسیون خود استفاده می‌کند، انتخاب نور گرم ممکن است مناسب نباشد و یکنواختی ایجاد کند؛ بنابراین استفاده از نور و حرارت با کیفیت بالا در این ساختمان‌ها توصیه می‌شود. این به زیبایی خانه کمک زیادی می‌کند. همچنین در خانه‌ای که از تزئینات سرد استفاده می‌شود، انتخاب رنگ‌های گرم بسیار مناسب است و زندگی و زیبایی منحصر به فردی به خانه می‌بخشد.
اکنون که نوع گرمای نور را می‌دانیم، باید در هنگام انتخاب به فاکتورهای مفید توجه کنیم. دمای رنگ نور رابطه مستقیمی با احساس آرامش و رضایت در فضا دارد.
عوامل زیادی در انتخاب مقدار این پارامتر مهم هستند، مانند موارد زیر:
1. دکوراسیون مجموعه: یکی از مهم‌ترین موارد برای انتخاب رنگ و دمای رنگ مناسب لامپ، توجه به دکوراسیون مکان است. اگر از رنگ‌های گرم در منطقه استفاده می‌شود، بهتر است رنگ‌های روشن سرد را انتخاب کنید. اگر از رنگ‌های سرد در دکوراسیون استفاده کرده‌اید، نور لامپ باید گرم باشد تا جلوه بهتری در آن قسمت داشته باشد.
2. ابعاد مجموعه: اندازه اتاق‌ها از دیگر عوامل مهمی است که در انتخاب رنگ نور باید به آن توجه کرد.
3. کاربردی بودن مجموعه: تمایل به استفاده از فضا عامل دیگری است که در انتخاب رنگ نور باید به آن توجه کرد. به‌عنوان‌مثال همان‌طور که گفته شد بیمارستان‌ها، مطب‌ها و … باید از رنگ‌های روشن استفاده کنند؛ زیرا ظاهر خوب و زیبایی دارند. در محیط‌های دوستانه مانند رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌ها بهتر است از رنگ‌های گرم استفاده کنید.
4. موقعیت جغرافیایی: اکثر افرادی که در شهرهای گرمسیری زندگی می‌کنند ترجیح می‌دهند از لامپ‌های رنگی سرد در مجموعه‌های خود استفاده کنند و بالعکس.
جمع بندی
پس از آشنایی کلی با مفهوم دمای رنگ و محدوده آن، این سؤال برای شما پیش خواهد آمد که با انواع مختلف نورهای منطقه مانند چراغ‌های اصلی، چراغ‌های سقفی، چراغ‌های پارکی، مناطق دیواری چه رنگی را روشن کنیم.
در واقع، نمی‌توان گفت که چه دمای رنگی برای نورپردازی منظره بهتر است، اما دو قانون مهم وجود دارد که هنگام نورپردازی منطقه و دمای رنگ باید در نظر گرفته شود. اصل اول این است که اکثر افراد در یک فضای باز به نور بسیار کمتری نسبت به فضای داخلی نیاز دارند و نکته دوم این است که در شرایطی که به میزان اولیه نور نیاز است، افراد نور گرم‌تری را ترجیح می‌دهند. دمای رنگ پایین رنگ‌های گرم در نور کم حس راحتی بیشتری دارند؛ زیرا رنگ‌های گرم نسبت به دمای رنگ‌های سرد چشم نواز تر و کمتر خسته‌کننده هستند؛ بنابراین، اگر هدف شما داشتن نور مناسب برای محل تجمع است، چه شومینه داشته باشید و چه اینکه فضای زندگی خود را دنج و راحت کنید، به‌عنوان یک طراح، هدف شما تولید نور کم و گرم است. برای طراحی نورپردازی، از اینجا با کارشناسان نوران در ارتباط باشید.
چراغ دیواری 33 وات نور 3000K کد LC149
چراغ دیواری دو طرفه با سرپیچ GU10 کد N1009-WHT
چراغ دیواری 6 وات نور 3000k کد C231
چراغ دیواری داخلی 6 وات نور 3000k کد C213
چراغ دیواری 6 وات نور 3000k کد C269 (Left)
چراغ دیواری 11 وات نور 3000k کد C219
چراغ دیواری دو طرفه با سرپیچ GU10 کد N1009-BLK
چراغ دیواری 11 وات نور 3000k کد C261
چراغ دیواری داخلی 6.5 وات نور 3000k کد C120-1
چراغ دیواری کلاسیک دو شعله با سرپیچ شمعی E14 کد N2006
سؤالات متداول
دمای نور یا همان دمای رنگ نور، در واقع رنگ نوری است که از منبع نور یا لامپ می‌آید
واحد اندازه گیری دمای رنگ نور، کلوین است.
نور گرم در واقع نوری است که از شمع‌ها یا شعله‌های آتش می‌آید. درحالی‌که نور سرد نزدیک به آبی و سفید است. هر چه عدد رنگ نور بیشتر باشد، نور سردتر و برای عدد نور کمتر، نور گرم‌تر است.
از این نور، برای کارهای صنعتی، مواردی که عدم خواب آلودگی، دقت و ظرافت در آنها مهم است؛ مانند تراشکاری، پرس، برش، گل‌دوزی، طراحی و کارهای مشابه استفاده می‌شود.
نور متوسط یا نور طبیعی و روشن برای محیط‌هایی مانند مدارس، ادارات، آشپزخانه‌ها، راهروها، اماکن عمومی، بیمارستان‌ها و خوابگاه‌ها و … مناسب است.
از این نور، برای محیط‌های گرم و صمیمی که فضایی نرم و آرام ایجاد می‌کند، مانند محیط‌های نشیمن و آرامش بخش، اتاق خواب و اتاق پذیرایی، بخش‌های بیمارستان و اتاق‌های هتل استفاده می‌شود.
دکوراسیون مجموعه، ابعاد مجموعه، کاربردی بودن مجموعه، و موقعیت جغرافیایی از مهم‌ترین پارامترهای تعیین کننده دمای نور مناسب است.
محدوده دمای رنگ بین 1000 تا 10000 کلوین است و در دماهای پایین‌تر از قرمز و زرد شروع می‌شود و در دماهای بالاتر به آبی می‌رسد.