چراغهای LED از جمله لامپ‌هایی هستند که هم دارای عمر مفید بالا بوده و هم می‌توانند مکمل سبک مدرن چیدمان داخلی و خارجی شما باشند. از گذشته تا همین چند سال پیش به دلیل استفاده اغلب مردم از لامپ‌های رشته‌ای و معمولی، هزینه‌های مصرف انرژی روز‌به‌روز در حال افزایش بود تا این که این نسل از تکنولوژی چراغ‌ها به بازار معرفی شد که هم کبفیت نورپردازی بالاتری را ارائه می‌داد و هم مصرف کمتری نسبت به دیگر همتایان خود داشت. حال شاید سوالاتی در این زمینه برایتان پیش آمده باشد. مثلاً اینکه:
چرا اغلب مردم با وجود انواع مختلف لامپ در بازار لامپ‌های LED را انتخاب کرده‌اند؟
انواع و ویژگی‌های شاخص این دسته کدام‌اند؟
آیا تمام چراغهای LED موجود در بازار کیفیت مشابهی دارند و یا مهم‌تر اینکه آیا خرید این نوع چراغ‌ها اصلاً مقرون به صرفه است؟
ما در این مقاله روی تمامی این سوالات و موضوعات جانبی دیگر تمرکز کرده و سعی می‌کنیم دید روشن‌تری نسبت به این نوع تکنولوژی به شما ارائه دهیم.
مزایای جایگزینی چراغ LED با لامپ‌های معمولی
تعویض چراغهای قدیمی با لامپ‌های LED مزایای بسیاری دارد. از جمله این مزایا می‌توان به کاهش هزینه‌های مصرف برق شما، بهره‌مندی از کیفیت بسیار بهتر آنها، کاهش آسیب به محیط زیست، عدم نیاز به تعویض لامپ‌های مکرر و عمر طولانی‌تر آنها نسبت به لامپ‌های معمولی و کم مصرف و … اشاره کرد.
اما چگونه یک محصول ال ای دی با کیفیت بخریم؟! صرف نظر از تنوع لامپ‌های حبابی، شاید کلماتی نظیر لومن و کلوین شنیده باشید اما آگاهی دقیقی از کارایی آنها ندارید و همین طور در مورد نوع و رنگ نور این نوع چراغ‌ها هم کلمات Daylight ،Warm white و … احتمالاً به گوشتان خورده است. البته این را هم بگوییم که اگر شما تنها به چند چراغ برای جایگزینی با لامپ‌های منزلتان نیاز دارید می‌توانید این موضوعات را نادیده گرفته و از فروشندگان این لامپ‌ها کمک بخواهید. اما اگر به فکر یک تغییر اساسی در روشنایی منزلتان هستید همه آنچه که لازم است شما درباره خرید چراغهای LED بدانید ما در این مقاله گردآوری کرده‌ایم.
2 مزیت عمده نسبت به لامپ‌های قدیمی
1- نور بیشتر در مقابل حرارت کمتر
LED مخفف عبارت “Light-Emitting Diode” است. بحث درباره جزئیات و چگونگی عملکرد آنها بسیار پیچیده است اما آن چه واضح است این است که این نوع چراغ‌ها از نظر بازدهی و نوری که در قیاس با حرارت تولیدی به شما می‌دهند بسیار بهتر از چراغهای قدیمی‌اند. Taylor Jantz یکی از مدیران برنامه ریز حوزه روشنایی استاندارد Energy Star در آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا می‌گوید که چراغهای ال ای دی 95 درصد از انرژی دریافتی را تبدیل به نور کرده و تنها 5 درصد از آن را به صورت گرما از دست می‌دهند.
لامپ‌های معمولی اما تقریبا خلاف این روند عمل می‌کنند. آنها تنها 10 درصد از انرژی دریافتی را به نور تبدیل کرده درحالی که 90 درصد از انرژی را به صورت گرما تلف می‌کنند. گرمای ایجادشده توسط چراغهای LED درون محفظه‌ای جذب می‌شود که از گرم شدن بیش از حد لامپ جلوگیری کند. در حالی که لامپ‌های عادی تمام این گرمای اضافی را به اتاق شما منتقل می‌کنند که این مساله می‌تواند خصوصاً در فصل تابستان به سیستم تهویه منزل شما آسیب جدی وارد کند.
2- پرتو نور مشخص
نور منتشره از چراغ LED دقیق و متمرکز است درحالی‌که نور لامپ‌های عادی در همه جهات پخش می‌شود. تمرکز نور در این نوع چراغ‌ها آنها را بسیار کارآمد می‌کند چرا که می‌توان از آنها برای نورپردازی‌های خاص موردنظر استفاده کرد. چراغهای LED نواری یک مدل رایج است و همان طور که در عکس فوق ملاحظه می‌کنید در بالای شومینه به صورت توکار بکار رفته است. نکته مهم آن است که نور ایجاد شده که باید فضای منزل شما را روشن کند، اصطلاحاً هدر نمی‌رود. اتفاقی که درباره بسیاری از لامپ‌های قدیمی و حتی فلوئورسنت به طور ناخواسته می‌افتد.
انواع درجه بندی چراغهای LED
درست مانند تمام وسایل دیگری که می‌خرید انتظار نداشته باشید که تمام لامپ‌های LED موجود در بازار کیفیت مشابهی داشته باشند. یک راه آسان برای تشخیص یک چراغ ال ای دی استاندارد این است که روی آنها به دنبال لیبل انرژی استار بگردید. Energy Star یک امتیاز داوطلبانه است که توسط آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا ایجاد گردیده تا با نشان گذاری روی محصولاتی که حداکثر بازدهی از نظر انرژی را دارند، به مصرف کنندگان در صرفه جویی در هزینه‌ها و محافظت از محیط زیست کمک کند.
ممکن است شما نشان انرژی استار را در روی برخی از اشیاء و یا دیگر محصولاتی که خریده‌اید دیده باشید. لامپ‌های LED و تجهیزات روشنایی نیز پس از طی آزمایشات سخت و تأیید توسط سازمان‌های معتبر دیگر، برچسب گذاری می‌شوند. تنها لامپ‌های LED که الزامات خاصی را کسب می‌کنند (که در زیر به آنها می‌پردازیم) می‌توانند درجه بندی شوند. در نتیجه هنگام خرید این محصولات حتما درجه بندی آنها را مد نظر داشته باشید.
آیا انرژی استار تنها معیار انتخاب یک چراغ باکیفیت است؟
این درست است که درنظرگرفتن لیبل انرژی استار یک معیار آسان و کاربردی برای تشخیص مصرف کننده است؛ اما مارکل می‌گوید این تنها فاکتور تعیین کننده کیفیت برای تجهیزاتی که مصرف کننده استفاده می‌کند نیست. او می‌گوید که پروسه انجام آزمایش بر روی محصولات یک پروسه زمان بر است و به این خاطر که سرعت پیشرفت تکنولوژی LED بسیار سریع است، ممکن است نسل جدید LED قبل از آن که نسل قبل آزمایش و درجه بندی شوند، بازار را فرا بگیرد. پس توصیه می‌شود که قبل از خرید کمی در این حوزه تحقیق کنید و یا با یک کارشناس نورپردازی مشورت کنید.
افزایش کیفیت؛ مهمترین اصل در تعویض لامپ
بسیاری از مردم به چراغهای نواری و خاص ال ای دی نیاز ندارند بلکه یک آباژور رومیزی استاندارد هم نیاز آنها را مرتفع می‌کند چرا که آنها در درجه اول می‌خواهند کیفیت نورپردازی محیطشان را افزایش دهند. Jantz می‌گوید انرژی استار بررسی می‌کند که جایگزینی لامپ ال ای دی با عملکرد لامپ مطابقت داشته باشد و این به معنای منطقی بودن عمل جایگزینی است. پس یک لامپ LED دارای تاییدیه انرژی استار A19 (لامپ A) تقریبا همان لامپ مناسب برای جایگزینی است. لامپ‌های درجه A با برچسب PAR38 مانند هالوژن‌ها مناسب نورپردازی‌های بیرونی‌اند که نیاز است یک مسیر مستقیم را با شعاع نوری یکنواخت روشن کند. به طور کلی چراغهای LED جهت استفاده در نورپردازی‌های هدفمند و در جهات دلخواه بسیار انعطاف پذیر هستند. در ادامه به دو شاخص مهم تشخیص کیفیت نور خواهیم پرداخت.
رنگ و دمای نور
حتما تاکنون شنیده‌اید یا متوجه شده‌اید که لامپ‌های حبابی قدیمی، نور زردرنگی دارند. این رنگ نور به نام آفتابی گرم یا ملایم نیز شناخته می‌شود. این رنگ نور در قیاس با رنگ نورهای اصطلاحاً خنک‌تر، تیره و مات به نظر می‌آید. نکته قابل توجه در این موضوع آن است که به طور کلی رنگ‌های نور خنک‌تر، طبیعی‌تر به نظر می‌رسند مانند نور دی لایت که یک رنگ نور خنک و روشن است. تصویر بالا به خوبی نشان دهنده تفاوت رنگ اجسام تحت تاثیر 3 رنگ نور تابیده شده در یک اتاق است.
اما برای درک بهتر رنگ نور ابتدا باید به چند موضوع زیر توجه کنید.
CCT یا دمای رنگ نور، رنگ نوری است که از یک لامپ ساطع می‌شود که مقدار عددی این رنگ با مقیاس دمای کلوین (K) مرتبط است. همان طور که در تصویر می‌بینید هرچه عدد کلوین کمتر باشد، رنگ نور زردتر است و هرچه این عدد مقدار بزرگتری به خود بگیرد رنگ نور به سمت آبی‌تر شدن می‌رود.
لامپ‌های حبابی معمولی حدود 2700K هستند در حالی‌که رنگ نور 4100K یک رنگ روشن‌تر و زنده‌تر است. رنگ نور 5000K به رنگ daylight مشهور است. برخلاف لامپ‌های قدیمی، لامپ‌های LED در تنوع‌های گوناگونی از نظر دمای رنگ وجود دارند تا هرگونه نیاز نورپردازی شما را برآورده کنند. تولیدکنندگان چراغ موظف‌اند که این عدد را روی بسته بندی محصول و جزو مشخصات آن برای ارائه به مشتریان قرار دهند.
دقت نور
CRI یکی دیگر از شاخص‌های اندازه گیری نور است که نشان دهنده دقت و کیفیت نور تابیده شده به اجسام است. CRI برخلاف CCT کاری به زرد یا آبی بودن رنگ نور ندارد بلکه نشان می‌دهد که رنگ‌ها تا چه میزان واقعی هستند. این دو مفهوم به ظاهر به هم مرتبط ولی دو مبحث کاملا متفاوت‌اند.
شاخص CRI یک مقدار عددی بین 0 تا 100 به خود می‌گیرد که هرچه این عدد بزرگ‌تر باشد میزان واقعی بودن رنگ نور و دقت آن بیشتر است. نور با شاخص CRI= 80 و بالاتر بهترین طیف نوری از نظر کیفیت محسوب می‌شوند. همان طور که می‌بینید رنگ چهره شخص در CRI بین 80 تا 100 کاملاً طبیعی به نظر می‌رسد.
لازم به ذکر است برخی از تولیدکنندگان LED(و نه همه آنها)، میزان شاخص CRI لامپ را روی بسته بندی محصول حک می‌کنند.
چه رنگ و شدت نوری مناسب فضای شماست؟
انتخاب رنگ نور روشن یک انتخاب سلیقه‌ای است؛ آفتابی خنک یا آفتابی معمولی می‌توانند گزینه‌های ایده آلی برای انتخاب در فضاهای بسته‌تر باشند. فضاهایی نظیر آشپزخانه و محیط‌هایی با میزهای متعدد که به تمرکز کاری بیشتری احتیاج دارند. پس شما می‌توانید از این رنگ نورها در بیشتر فضاهای منزلتان نظیر اتاق نشیمن، آشپزخانه، اتاق خواب، سرویس بهداشتی و … استفاده کنید. نور استفاده شده در فضای کاری قابل مشاهده در تصویر نور خنک است که رنگ سفید به کاررفته در دکوراسیون داخلی را برجسته‌تر می‌کند در حالی که یک لامپ معمولی این فضا را زرد و خسته کننده نشان می‌دهد.
درست است که رنگ نور آفتابی خنک و طبیعی، رنگ‌های ایده آلی برای عموم مردم است اما برای کسانی که می‌خواهند از نور جهت مطالعه استفاده کنند، چراغ‌هایی با رنگ نور آبی‌تر (Daylight) توصیه می‌شود.
چراغهای LED عموماً برای برجسته کردن نمای معماری‌های خاص استفاده می‌شوند و تنوع رنگ زیادی دارند. در این پروژه، همکاران ما از نور خنک روی دیوار استفاده کرده‌اند تا بک‌گراند درخشانی برای لوگوی تیره ایجاد کرده و آن را زیباتر جلوه دهند. از طرفی با استفاده از چراغهای توکار در سقف به خوبی اجناس فروشگاه را قابل رویت و نورپردازی نموده‌اند.
علاوه بر لامپ‌های حبابی، تجهیزات روشنایی دیگری هم وجود دارند که برای نورپردازی اجسام یا یک فضای معین بکار می‌روند. لامپ‌های LED برای روشنایی‌های موضعی، چراغهای آویز، چراغهای توکار و زیرکابینتی بسیار مناسب‌اند.
لامپ LED دیمری
این سرویس بهداشتی با یک چراغ LED توکار قابل dim(تنظیم شدت نور) نورپردازی شده است. در صورتی که می‌خواهید از چراغهای قابل دیم استفاده کنید و سوییچ دیمر دارید، شاید نیاز باشد که چندین لامپ را امتحان کنید چراکه هر چراغ قابل دیمی با هر سوییچ دیمری به خوبی کار نمی‌کند. معمولاً مشکلاتی نظیر صدای آزاردهنده چراغ و یا عدم قابلیت دیم در شدت‌های پایین نور ممکن است برای شما اتفاق بیفتند. اما اگر قصد تهیه یک سوییچ دیمر جدید را دارید، حتماً ابتدا وب‌سایت رسمی شرکت تولیدکننده آن را بررسی کنید و از سوییچ دیمرهای مناسب هر نوع لامپ مطلع شوید، بدین ترتیب می‌توانید یک چراغ قابل دیم و بدون مشکل در منزل داشته باشید.
نور چراغ LED را با چه واحدی بسنجیم؟
حتما متوجه شده‌اید که میزان کارایی چراغهای LED را نمی‌توان از روی وات مصرفی آنها دانست؛ در عوض میزان شدت نور در برابر انرژی دریافتی در آنها را با واحد لومن نمایش می‌دهند. به‌عنوان‌مثال برای تأمین نور معادل یک لامپ معمولی 75 وات به یک لامپ LED با لومن 1100 نیاز است. تصویر فوق یک راهنمای کاربردی در مبحث معادل‌سازی وات و لومن است.
چرا خرید این نوع چراغ‌ها در درازمدت باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود؟
چراغهای LED در قیاس با لامپ‌های معمولی قیمت بیشتری دارند. اگرچه قیمت آنها به آرامی رو به کاهش است. معروف‌ترین لامپ انرژی استار A19 که مناسب جایگزینی لامپ‌های 60 وات است در زمان نگارش این مقاله با قیمتی حدود 12 دلار در بازارهای جهانی به فروش می‌رسد.
آژانس EPA آمریکا در سال 2018 با پژوهشی بر پایه نرخ سود سرمایه در این کشور، زمان بازگشت پول یک لامپ LED 100w با قیمت 38.12 دلار را با کارکرد روزانه 3 ساعت، حدود 3 سال محاسبه کرده است. (که با توجه به شیب نزولی قیمت LED در بازار جهانی، این مدت زمان در عمل کمتر باشد.) همچنین این مدت زمان در رابطه با یک لامپ 60 واتی با قیمت 6 دلار، یک سال می‌باشد. به زبان ساده‌تر شما با خرید یک چراغ ال ای دی به قیمت حدوداً 500 هزار تومانی، در حقیقت طی سه سال با هزینه مصرف برق کمتری که می‌پردازید این هزینه را به جیبتان برگردانید! البته دقت داشته باشید که درباره یک چراغ با کیفیت و اصیل صحبت می‌کنیم!
طول عمر بالا؛ یک فاکتور حیاتی
همان طور که در ابتدای متن اشاره شد، چراغهای LED عمر طولانی دارند و می‌توان گفت که در مقایسه با لامپ‌های معمولی مادام‌العمر هستند. آنها به مانند لامپ‌های معمولی نمی‌سوزند و به یکباره از کار نمی‌افتند. در عوض با گذشت زمان نورشان تنزل پیدا می‌کند، یعنی در اثر پدیده‌ای که به نام استهلاک لومنی شناخته می‌شوند، مقدار نور تولیدی از آنها کاهش پیدا کرده و کیفیت تابش آن تغییر می‌کند. طول عمر این لامپ‌ها بر این اساس تعیین می‌گردد که چه مدت زمان طول می‌کشد که از خروجی نور آنها 30 درصد کاسته شود؟ جانتز می‌گوید که طول عمر میانگین یک لامپ ال ای دی با کیفیت (یا یک پنل روشنایی با این لامپ)با استفاده معمول، به مقدار قابل توجه 20 سال می‌رسد!
انرژی استار محاسبه کرده که تعویض یک لامپ حبابی معمولی با یک لامپ LED میزان مصرف انرژی را بین 70 تا 90 درصد کاهش داده و هزینه‌ای معادل 30 الی 80 دلار را در مدت زمان استفاده از لامپ برای شما پس انداز می‌کند!
در پایان پیشنهاد ما به شما مصرف کنندگان گرامی این است که در بازار پر از تنوع این نوع لامپ‌ها به دنبال یک چراغ LED با کیفیت باشید تا هم از هزینه‌های اضافی در آینده جلوگیری کنید و هم بتوانید از نورپردازی آن به بهترین وجه بهره‌مند شوید. امیدواریم که مطالب مطرح شده در این مقاله شما را در این انتخاب یاری کرده باشند.
*نوشته برگرفته از سایت houzz می‌باشد.
همه چیز در مورد چراغ سقفی ال ای دی
